Hoe organiseer ik een planmatige aanpak?
Terreinbeherende organisaties willen zicht krijgen op de ernst van de problematiek en welke stappen zij vervolgens moeten nemen.
Zij krijgen dit helder in beeld door het opstellen van beleidsregels voor de omgang met invasieve exoten en het maken van een plan van aanpak.
Beleidsregels voor invasieve exoten
Binnen veel organisaties is er (een vorm van) specialisatie aanwezig in het monitoren en beschermen van flora en fauna. Provincies, gemeenten en natuurbeherende organisaties kunnen beleidsregels voor de omgang met invasieve exoten goed opnemen in een milieu- of natuurbeleidsplan. Ook stellen provincies vaak richtlijnen op die (met name) gemeenten moeten volgen in de omgang met invasieve exoten. Denk aan het natuurbeleidsplan of de (komende) omgevingsvisie en het omgevingsplan dat straks onder de Omgevingswet zal vallen.
Het nut van een gebiedsplan/plan van aanpak
Het bestrijden van invasieve exoten is alleen effectief wanneer dit planmatig gebeurt, anders is het vaak zonde van de investering. In een plan van aanpak kunnen terreinbeherende organisaties in een korte tijd alle benodigde informatie verzamelen die nodig is om een duidelijke koers te varen. Beschrijf (de omvang van) het probleem en bepaal de aanpak voor het vervolg, met een onderbouwde financiële paragraaf. U kunt hierbij verschillende varianten of methodes uitwerken die dienen als discussiestuk. Dit laatste hangt af van de consensus in de aanpak binnen de organisatie. In veel gevallen loont het om eerst te informeren en peilen bij de bestuurders en beslissers over de aanpak voordat u het volledige plan uitwerkt. Lees meer over “Hoe zorg ik voor een bestuurlijke inbedding”.
Wat neem ik op in mijn plan van aanpak?
Voor Japanse duizendknoop bestaan verschillende plannen van aanpak. Deze soort heeft een vrij complexe problematiek waardoor u een plan van aanpak prima als onderlegger kunt gebruiken bij de bestrijding van andere soorten (zoals bijvoorbeeld de reuzenberenklauw). Onderstaand hebben we in het kort een voorbeeld-inhoudsopgave opgenomen van denkbare onderdelen voor een plan van aanpak. Daarnaast stellen we een aantal plannen beschikbaar waar teksten (met bronvermelding) vrij uit overgenomen mogen worden.
Onderstaande opsomming dient ter inspiratie. Het betreft onderdelen die mogelijk relevant kunnen zijn in het maken van een plan van aanpak voor een invasieve exoot. Elke organisatie kent eigen prioriteiten of aandachtspunten.
Bekijk de opsomming voor een plan van aanpak
Samenvatting
1. Inleiding
- Aanleiding en problematiek
- Scope
- Positie van het document ten opzichte van andere beleidsstukken
- Wettelijk en juridisch kader
- Leeswijzer
2. Opdracht en context
- Doel van het plan
- Doelstelling van de aanpak
- Beoogd effect en resultaat van de aanpak
- Planning
3. Visie en hoofdlijnen van de aanpak
- Visie op invasie exoten in het algemeen
- Visie op de onderhavige soort
- Hoofdlijnen van de aanpak van invasieve exoten in het algemeen
- Hoofdlijnen van de aanpak van de onderhavige soort
- Doorlooptijd van de aanpak
4. Invasieve exoten in beeld
- Inventarisatie
- Methode
- Registratie en verwerking van gegevens
- Digitaliseren en delen van gegevens (bv voor beheer en onderhoud)
- Analyse van gegevens
- Risicoprofielen van groeiplaatsen
5. Verspreidingspreventie en communicatie
- Interne richtlijnen
- Groen
- Grond (transport, leveranties, werkzaamheden)
- Verkoop/aankoop (exploitatie)
- Archeologie & Niet-Gesprongen Explosieven
- Presentaties ter inspiratie en kennisdeling
- Externe afstemming met (regio)partners
- Protocollen
- Werkinstructies
- Besteksrichtlijnen
- Graaf/werkinstructies
- Toolboxen
- Digitale communicatie
- Website
- Meldpunt (locaties/controles bv digitale kaart)
- Q&A voor website of klantencontact
6. Aanpak voor beheersen, bestrijden en verwijderen
- Omschrijving van de definities
- Motivatie van de gekozen aanpak of methode
- Omschrijving in te zetten methode(s)
- Contractvorming/inkoopstrategie
- Risico’s van de aanpak incl. beheersmaatregelen
- Duurzaamheid en circulariteit van de aanpak
7. Evaluatie en monitoring
- Controle van de werkzaamheden en inspanningen
- Monitoring areaal (toe/afname incl. geconstateerd effect)
- Raamwerk voor evaluatie van de aanpak incl. planning
- Wijze van terugkoppeling monitoring en evaluatie
8. Financiën
- Kengetallen aanpak
- Doorrekening gehele project
- Eenmalige kosten
- Structurele kosten
- Jaarplan
- Voorbeeldberekeningen
- Dekkingsvoorstel
Bijlagen
- Literatuur- en bronnenlijst
- Informatie over de groeiplaatsen
- Protocollen en werkinstructies
- Voorbeelden van groeiplaatsen
- Voorbeelden van paspoorten/registratieformulieren