Project

Samen Kansrijk en Gezond (COMPLETED)

Het doel van het overkoepelende evaluatieonderzoek van het FNO-programma 'Samen Kansrijk en Gezond', is om samen met gezinnen in achterstandssituaties, professionals, beleidsmakers en andere belanghebbenden te leren, zodat we samen kunnen werken aan het verbeteren van gezondheid en welzijn. Citizen science is een van de manieren waarop dit programma samen leren en empowerment tot stand brengt.

Het project in het kort

Het doel van het FNO-programma 'Samen Kansrijk en Gezond' is het verbeteren van de ervaren gezondheid van gezinnen in achterstandssituaties. 'Samen Kansrijk en Gezond' financiert wijkaanpakken van FNO, waarbij gebiedsgericht wordt gezocht naar oplossingen voor multisectorale kwesties op basis van een gemeenschapsgericht besluitvormingsproces. In de wijken wordt samengewerkt met alle belanghebbenden, om er samen achter te komen hoe integraal werken bijdraagt aan een betere gezondheid. Het overkoepelende evaluatieonderzoek sluit aan op het doel van het FNO-programma: dat gezinnen zelf in staat zijn om te zorgen voor een betere gezondheid, en dat de wijkaanpakken kunnen worden gebruikt om de ondersteuning voor gezinnen te verrijken en te versterken. Het doel van het overkoepelende evaluatieonderzoek is daarom om gezinnen, professionals, partners en belanghebbenden te ondersteunen, samen te leren, integraal werken te faciliteren en de (bredere) impact van het FNO-programma 'Samen Kansrijk en Gezond' te evalueren.

Het FNO-programma 'Samen Kansrijk en Gezond' werkt aan het verminderen van de grote verschillen in de gezondheidsstatus van de verschillende groepen in onze samenleving. Burgers in achterstandssituaties lopen een groter risico op het ervaren van een slechte gezondheid dan andere burgers. Aangezien er vaak een verscheidenheid aan factoren ten grondslag ligt aan gezondheidsongelijkheid, bijvoorbeeld armoede, slechte huisvesting, handicap enz., is het belangrijk dat alle relevante belanghebbenden, onder wie burgers, worden betrokken. Om dit te bewerkstelligen en om empowerment te stimuleren, maakt citizen science onderdeel uit van de onderzoeksmethoden in de wijken.

Burgers in de wijken en ervaringsdeskundigen worden betrokken bij de onderzoeksactiviteiten, waarbij ze ondersteuning verlenen bij ontwikkelings-, implementatie- en evaluatieonderzoeksactiviteiten. Zo kunnen ze bijvoorbeeld andere burgers interviewen en/of helpen bij het interpreteren van data.

Onze aanpak is gebaseerd op vijf uitgangspunten: 1) aansluiten bij gezinnen; 2) leercycli op verschillende niveaus; 3) participatief actieonderzoek; 4) een toolbox met participatieve methoden en instrumenten; en 5) gebruikmaken van bestaande data, zoals gezondheidsmonitoren.

We zullen het onderzoek afstemmen op de wijkgerichte verandertheorie. We gaan ook onderzoeken wat wel en wat niet werkt in onze aanpak om belanghebbenden in de wijken te betrekken, het programma en het overkoepelende evaluatieonderzoek. Daarnaast gaan we de uitvoering van deze aanpak monitoren, succes- en faalfactoren in kaart brengen en de impact van het programma op vier niveaus meten:

Gezinnen
Professionals
Partners en belanghebbenden
Het FNO-programma 'Samen Kansrijk en Gezond'

De resultaten van het project

Het programma met de citizen science-aanpak wordt uitgevoerd in verschillende stadswijken in heel Nederland. Het aantal deelnemende wijken zal na verloop van tijd oplopen. Verwachte resultaten van het project zijn: verhoogde empowerment van gezinnen in kwetsbare situaties; betere ervaren gezondheid van gezinnen die deelnemen aan het programma (in activiteiten, of als burgerwetenschappers); sterkere sociale cohesie; intersectorale samenwerking; en beleid gericht op het ondersteunen van de veerkracht van systemen, gemeenschappen en burgers op het gebied van gezondheid en welzijn. Ook zal er een toolbox met richtlijnen beschikbaar komen voor gebruik in andere settings.

Wat maatschappelijke impact betreft, zorgt dit project onder andere voor meer inzicht in hoe je de ervaren gezondheid van burgers in kwetsbare situaties kunt verbeteren met een gelijktijdige aanpak op systeem-, gemeenschaps- en burgerniveau. Wat wetenschappelijke impact betreft, biedt dit programma innovatieve methoden en tools ter ondersteuning van gezinnen in achterstandssituaties, alsmede de impact van het leren op verschillende niveaus. Daarnaast zal een nieuwe manier van evalueren worden ontwikkeld, waarin rekening wordt gehouden met de complexiteit van gezondheidsongelijkheid. Deze nieuwe manier van evalueren kan tot inspiratie en voorbeeld dienen voor andere programma's.