Project
Partnerships voor meer veerkracht: versterken van de grassroot-respons bij volksgezondheidscrises
"Er zijn nog steeds grote hiaten in de manier waarop we omgaan met onderling samenhangende volksgezondheidsproblemen en milieuschokken, met name wat betreft inzicht in en steun voor lokale actie, die cruciaal zijn voor duurzame veerkracht. Gezondheids- en overige overheidssystemen werken nog altijd in silo's, zonder enige koppeling met andere sectoren. Hierdoor ontbreekt de basis voor het ontwikkelen van holistische grassroot-responsen of het krijgen van inzicht in de impact van klimaat- en omgevingsverandering op de volksgezondheid en in hoeverre de gezondheidssystemen voor de lokale gemeenschappen hierop moeten worden aangepast." - Harro Maat
Het project in het kort
De toename in de frequentie van zoönotische infecties lijkt verband te houden met de afname van biodiversiteit door menselijk handelen. Tijdelijke klimaatveranderingen op lokaal niveau kunnen een grote impact hebben op infectierisico's. Klimaatverandering leidt tot gewijzigde patronen in vectorgedragen ziekten en heeft gevolgen voor de landbouwgronden en voedselsystemen, waarbij vaak sprake is van versnelde afbraak van het milieu en aantasting van de voedsel- en waterzekerheid. Dit alles heeft nadelige gevolgen voor de gezondheid. De onzekerheid die gepaard gaat met deze crises maakt het lastig om vooruit te plannen en tegemoet te komen aan de behoeften van de populaties die ermee te maken hebben. Voor een vroegtijdige crisisbestrijding is lokale actie van cruciaal belang. Maar er is nog onvoldoende solide bewijs voor 'wat werkt' of 'waarom het werkt' of over hoe formele structuren lokale actie kunnen ondersteunen en in stand kunnen houden.
Het hoofddoel van dit project is daarom de ontwikkeling en versterking van een internationaal partnerschap voor onderzoeksactiviteiten gericht op het tot stand brengen van beleid en praktijken die resulteren in effectievere gemeenschapsgestuurde responsen op milieugerelateerde volksgezondheidscrises.
Op basis van maatschappelijke partnerschappen zal de multidisciplinaire groep die verbonden is aan dit project bewijs verzamelen uit Ethiopië, Madagaskar, Sierra Leone en Uganda. Dit zijn de landen waar projectpartners het belang van een gemeenschapsgestuurde respons op uitbraken van besmettelijke ziekten het meest urgent achten. Het project zal de betrekkelijke effectiviteit van de verschillende aanpakken analyseren om de volgende hypothese te testen: "de meest effectieve crisisresponsen zijn de responsen waarbij sprake is van robuuste mechanismen en processen die actoren binnen de gezondheidssystemen en gemeenschappen in staat stellen om gezamenlijk hun respons te ontwikkelen en uit te voeren". Citizen science zal worden ingezet als tool om verdere verbeteringen in de koppelingen tussen de gemeenschappen, onderzoek op het gebied van de volksgezondheid en de training van gezondheidsprofessionals te bewerkstelligen. WUR geeft leiding aan het citizen science-onderdeel door workshops en 'science shop'-pilots te organiseren in Afrikaanse partnerlanden.
De resultaten van het project
Een van de doelstellingen van het project is het ontwikkelen van gemeenschappelijke beginselen voor prototypen van effectieve gezondheidssystemen voor lokale gemeenschappen. Dit vertaalt zich op praktische wijze in twee specifieke en praktische verwachte resultaten (bijvoorbeeld de verbeterde bekwaamheid van de gemeenschap in de bestrijding van uitbraken van besmettelijke ziekten), die naar verwachting een grote impact zullen hebben op de lokale gemeenschap, met positieve gevolgen voor de leefomstandigheden. Het eerste verwachte resultaat is de ontwikkeling van 'Toolkits of Prototype Approaches and Evaluation Indicators' (toolkits voor prototypebenaderingen en evaluatie-indicatoren), om op wetenschappelijke wijze meer inzicht op te doen over het implementeren en verbeteren van lokale gezondheidssystemen. Het tweede verwachte resultaat is de ontwikkeling van online leerplatforms voor de lokale gemeenschap.